فیلم | «كَلِمَاتٍ» در آیه 37 سوره بقره اشاره به چیست

به گزارش ایکنا از خوزستان، حجت‌الاسلام سعید سعدی، مدرس حوزه و دانشگاه و مدير مؤسسه حقوق و قضای اسلامی اهواز در ادامه مباحث مربوط به موضوع «آیات قرآن کریم مرتبط با اهل‌بیت علیه‌السلام و امام حسین(ع)» با اشاره به آیه 37 سوره بقره «فَتَلَقَّى آدَمُ مِنْ رَبِّهِ كَلِمَاتٍ فَتَابَ عَلَيْهِ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ»‎؛ «سپس آدم از پروردگارش كلماتى را دريافت نمود و [خدا] بر او ببخشود آرى او[ست كه] توبه‏ پذير مهربان است.» اظهار کرد: یکی از آیاتی که به اعتقاد مفسران به وجود مقدس حضرت اباعبدالله اشاره دارد آیه 37 سوره بقره است.

وی ادامه داد: این آیه شریفه اشاره به توبه حضرت آدم می‌کند؛ حضرت آدم بعد از اینکه نافرمانی خداوند را کرد ـ که آن بحثی است درباره اینکه آیا این نافرمانی ترک اولی بوده یا معصیت به معنای گناه بوده است ـ بسیاری از مفسران می‌فرمایند با توجه به اینکه حضرت آدم پیامبر بوده و پیغمبران قاعدتاً معصوم هستند دچار گناه نمی‌شوند پس این عصیان، ترک اولی است. ترک اولی یعنی اولویت کار برای حضرت آدم این بود که به نصیحت گوش دهد به اوامر ارشادی هم گوش دهد. اینجا حضرت آدم آن حرف را گوش نکرد و زندگی‌اش از آن سطح عالی در بهشت به زندگی در بسیط زمین تبدیل شد.

سعدی گفت: زندگی کردن برای آدم در بهشت یا زمین، اولویت بعدی بود. اولویت اول این بود که خداوند از او راضی باشد و در پی مسیری بود که به آن استیلا و علو شأن و رتبه‌ای که قبلاً داشت برگردد؛ خداوند اینجا راهی را جلوی پای او گذاشت (آدَمُ مِنْ رَبِّهِ كَلِمَاتٍ ؛ آدم از پروردگار خود کلماتی را یاد گرفت) این کلمات به اتفاق مفسران و روایاتی که در تفاسیر آمده، ـ تفاسیر گاهی تفسیر روایی هستند یعنی ذیل هر آیه یک روایت می‌آید مثل تفسیر البرهان و تفسیر نورالثقلین اثر محمدعلی حویزی که اهل خوزستان و هویزه است ـ اینها در ذیل هر آیه روایاتی را که پیدا کرده‌اند آوردند و در تفسیر آیات قرآن به روایات استناد کردند. در این روایات و تفاسیر دیگر آمده که آن کلمات اسماء پنج تن آل‌عبا بود یعنی رسول اعظم، آقا علی مرتضی، فاطمه زهرا و سبطین الشهیدین الحسن و الحسین سلام‌الله علیها بوده است.

این مدرس حوزه و دانشگاه با اشاره به «كَلِمَاتٍ»، گفت: کلمه یعنی نشانه. همان‌طور که وقتی شما صحبت می‌کنید، تکلم که می‌کنید این اصوات نشان از یک معنا دارد. وقتی گفته می‌شود کلمه‌الله و وقتی گفته می‌شود فلان کس، کلمه‌الله است مثل حضرت مسیح که در قرآن اشاره می‌شود به اینکه جناب مسیح کلمه‌الله است یعنی نشانه خدا است. اینکه به یک کسی می‌گوییم آیت‌الله یعنی باید زندگی‌اش به شکلی باشد که انسان با دیدنش یاد خدا می‌افتد و بشود کلمه‌الله و اگر تمام وجودش بشود آیات الهی می‌شود آیت‌الله.